Zwyczaj nie jest źródłem prawa

Zwyczaj nie jest źródłem prawa, ale ma znaczenie prawne w kwestii

czynności prawnych,

czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów 56 k.c. 

oświadczeń woli,

oświadczenia woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje 65 k.c.

wykonania zobowiązań.

dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje- także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. 354 k.c.

Ogólnie

Prawo wspólnotowe jest nadrzędne wobec prawa krajowego. Nie można oderwać zapisów prawa wspólnotowego od prawa krajowego bo jest to system naczyń połączonych. W przypadku braku zgody prawa krajowego z prawem wspólnotowym Sąd ma obowiązek zwrócić się z pytaniem prejudycjalnym.

Przykład:

W prawie pracy jest instytucja dyżuru w domu. Polski ustawodawca nie przewidział obowiązku pracodawcy do wynagrodzenia pracownika, zaś prawo wspólnotowe nie dopuszcza takiej możliwości, aby pracownik nie otrzymał wynagrodzenia. Postanowienie TK z 19.12.2006 r. OTK A-2006 nr 11 poz. 176

Mając na uwadze powyższe, można próbować formułować roszczenia powołując się na wyżej wskazaną regulację oraz wskazywać art. 300 kp.

Traktaty i rozporządzenia - bezpośredni skutek.

Dyrektywy - wiążą państwo co do celów.